حمل و نقل بار در دنیای امروز بسیار حیاتی است زیرا امکان صادرات و واردات کالا در زنجیره تامین ملی و جهانی، تسهیل تجارت، رشد اقتصادی و دسترسی به محصولات و منابع ضروری را فراهم میکند. حمل و نقل کارگو یکی از اصطلاحات رایج در صنعت لجستیک است که در این مطلب به چیستی، مزایا، چالشها، روشها، شرایط و هزینههای آن میپردازیم.
کارگو (cargo) چیست؟
کارگو (cargo) به کالاها یا اقلامی اطلاق میشود که به روشهای مختلفی از جمله حمل و نقل دریایی، هوایی یا زمینی از یک مکان به مکانی دیگر حمل میشود. این محموله میتواند طیف وسیعی از اقلام از جمله مواد خام، محصولات نهایی، اجناس فله، حیوانات زنده و سایر کالاها باشد.
کلمه cargo نخستینبار در سال 1650 با معنی «بارگیری در کشتی» در زبان انگلیسی به کار رفت. اما در اصل cargo واژهای اسپانیایی و به معنی «بار» است که ریشه آن در این زبان cargar به معنای «بارگیری» است.
کارگو در صنعت لجستیک به حمل و نقل کالاها با شرایط و ضوابط قانونی مثل بارنامه، بیمه حمل و نقل و امثال آن گفته میشود. هرچند این قوانین و ضوابط میتواند در کشورهای مختلف متفاوت باشد. معمولا شرکتهای ترابری و حمل و نقل که دارای مجوزهای قانونی لازم هستند خدمات کارگو را ارائه میکنند.
انواع روشهای حمل و نقل کارگو
کارگو به روشهای مختلفی انجام میشود:
حمل و نقل زمینی
شامل دو نوع رایج جادهای و ریلی است.
حمل و نقل جادهای
کامیونها: برای حمل و نقلهای کوتاه تا متوسط.
ون: مناسب برای بارهای کوچکتر و تحویل شهری.
اتوبوس: گهگاه برای حمل بار از طریق خدمات اختصاصی استفاده میشود.
حمل و نقل ریلی
قطارهای باری: کارآمد برای حمل کالاهای فله در مسافتهای طولانی و مناسب برای محمولههای سنگین و فله مانند زغال سنگ، غلات و مواد معدنی.
حمل و نقل هوایی
هواپیماهای باری: بهترین روش برای حمل کالاهای با ارزش و حساس به زمان که سریعترین گزینههای تحویل را ارائه میدهد.
حمل و نقل دریایی
کشتیهای کانتینری: برای حمل و نقل بینالمللی استفاده میشود. میتواند مقادیر زیادی کالا را در ظروف استاندارد حمل کند که در بنادر ایران بسیار رایج است.
کشتی فلهبر: برای حمل محمولههای فله بستهبندی نشده مانند غلات و سنگ معدن طراحی شده است.
کشتی تانکر: حمل و نقل مایعات مانند نفت و مواد شیمیایی.
هر روش حمل و نقل برای انواع مختلف کالاها و نیازهای ترابری مناسب است و مشاغل مختلف، اغلب از ترکیبی از این روشها برای بهینهسازی عملیات زنجیره تامین خود استفاده میکنند.
مزایای کارگو
تجارت بینالملل بر مفهوم مبادله استوار است. در عمل این مبادله از طریق لجستیک و حمل و نقل کالاها صورت میگیرد. به همین دلیل، این روش حمل و نقل مزایای زیادی دارد و نقش مهمی در تجارت جهانی و ترابری ایفا میکند. برخی از این مزایا شامل موارد زیر است:
- تسهیل تجارت ملی، منطقهای و جهانی: امکان جابجایی کالا در داخل کشور و از مرزهای بینالمللی را فراهم میکند و باعث ارتقای تجارت و رشد اقتصادی میشود.
- قانونی بودن: حمل بار به این روش به دلیل رعایت تمام شرایط و ضوابط قانونی، شائبه هرگونه قاچاق کالا و مشکلات مشابه را رفع میکند.
- تنوع گزینههای حمل: تنوع روشهای حمل بار کارگو از جمله راه آهن، جاده، هوایی و دریایی.
- مقرون به صرفه بودن: بسته به مسافت و نوع کالا، برخی از روشها (مانند حمل و نقل دریایی) میتواند برای محمولههای بزرگ در مقایسه با روشهای دیگر (مانند حمل و نقل هوایی) مقرون به صرفهتر باشد.
- دسترسی: این سیستمهای حمل بار میتوانند به مناطق شهری و دورافتاده دسترسی پیدا کنند تا اطمینان حاصل شود که کالاها میتوانند به مکانهای مختلف تحویل داده میشوند.
- مدیریت زنجیره تامین بهبودیافته: حمل و نقل کارگوی کارآمد برای مدیریت موجودی و شیوههای تحویل به موقع ضروری است و به کسب و کارها کمک میکند تا هزینههای نگهداری را کاهش دهند و سطح خدمات را بهبود بخشند.
- کارآمدی زمان: به ویژه حمل و نقل هوایی، امکان تحویل سریع کالا را فراهم میکند، که برای محمولههای حساس به زمان بسیار مهم است.
چالشهای حمل و نقل کارگو
این نوع حمل و نقل نیز میتواند با چالشهایی مواجه شود که ممکن است بر کارایی، هزینهها و کیفیت خدمات تاثیر بگذارد. برخی از چالشهای رایج شامل موارد زیر است:
اختلال در زنجیره تامین: رویدادهایی مانند بلایای طبیعی، تنشهای ژئوپلیتیکی مثل جنگها و تحریمها یا بیماریهای همهگیر (مثل کووید-19) میتوانند زنجیره تامین را مختل کنند و منجر به تاخیر و افزایش هزینهها شوند.
محدودیتهای زیرساخت: بسیاری از مناطق با زیرساختهای ناکافی مانند جادههای ضعیف، بنادر شلوغ و شبکههای ریلی توسعه نیافته مواجه هستند که میتواند منجر به ناکارآمدی و تاخیر در جابجایی بار شود.
تطابق با مقررات: کشورهای مختلف مقررات متفاوتی در مورد گمرک، استانداردهای ایمنی و تعرفهها دارند. پیمایش این مقررات میتواند پیچیده و زمان بر باشد.
مسائل امنیتی: سرقت محموله، دزدی دریایی و سایر تهدیدات امنیتی ممکن است خطراتی را برای حمل و نقل کالا ایجاد کنند. شرکتها باید تدابیر امنیتی و بیمهای ویژه را اجرا نمایند که میتواند هزینهها را افزایش دهد.
پرداختن به این چالشها مستلزم برنامهریزی استراتژیک، سرمایهگذاری در فناوری و پاسخی چابک به شرایط متغیر در چشمانداز حمل و نقل است.
شرایط حمل و نقل کارگو چیست؟
شرایط کارگو بسته به نوع حمل و نقل و توافقات خاص بین طرفین درگیر میتواند متفاوت باشد. با این حال، شرایط و ضوابط مشترکی وجود دارد که به طور کلی در انواع مختلف حمل و نقل محموله اجرا میشوند. برخی شرایط رایج عبارتند از:
بارنامه: یک سند قانونی بین فرستنده و متصدی حمل و نقل که نوع، مقدار و مقصد کالای مورد حمل را مشخص می کند. به عنوان رسید، سند مالکیت و قرارداد حمل عمل میکند.
هزینه حمل و نقل: هزینههای مربوط به حمل و نقل محموله، که میتواند شامل نرخ پایه حمل و نقل، هزینههای جانبی و سایر هزینهها باشد.
ترخیص کالا از گمرک: فرآیند دریافت کالا از گمرک برای ورود یا خروج کالا از یک کشور که شامل اسناد، عوارض و مالیات است.
بیمه حمل و نقل: پوشش بیمهای برای کالاهای در حال ترانزیت، محافظت در برابر ضرر و زیان در حین حمل و نقل.
شرایط تحویل: مشخصات مربوط به زمان و نحوه تحویل محموله، از جمله جزئیات در مورد محل تحویل، زمانبندی و طرفهای مسئول.
درک این شرایط برای طرفهای درگیر در حمل و نقل کارگو ضروری است تا از رعایت الزامات قانونی، مدیریت هزینهها و کاهش خطرات اطمینان حاصل کنند.
هزینه کارگو
هزینه حمل و نقل کارگو بسته به عوامل مختلفی از جمله نوع محموله، روش حمل، مسافت و حامل انتخاب شده می تواند بسیار متفاوت باشد. به طور کلی، هزینهها بر اساس وزن و حجم محاسبه میشود و وزن حجمی و وزن واقعی برای تعیین وزن قابل پرداخت در نظر گرفته میشود. مسافت نیز عامل مهمی است. مثلا هزینههای کارگو به کشورهای همسایه مثل حمل بار به روسیه و حمل بار به عراق قطعا با حمل بار به کشورهای دور مثل چین بسیار متفاوت خواهد بود.
هزینههای اضافی ممکن است برای حمل و نقل خاص، ترخیص کالا از گمرک، بیمه، و هزینههای اضافی سوخت اعمال شود. برای حملونقل بینالمللی، عوارض گمرکی و مالیاتها نیز میتوانند به طور قابلتوجهی بر هزینه کل تأثیر بگذارند، و درک این عناصر برای حملکنندگان در هنگام بودجهبندی برای نیازهای لجستیکیشان ضروری است. علاوه بر این، ساختار هزینه حمل و نقل میتواند بر اساس انتخاب حمل و نقل دریایی، هوایی یا زمینی متفاوت باشد.
سخن آخر
در این مطلب توضیح دادیم که حمل و نقل کارگو شامل جابجایی کالاها و مواد از یک مکان به مکان دیگر با استفاده از روشهای مختلف حمل و نقل از جمله کشتی، کامیون، قطار و هواپیما میباشد. این روش نقش مهمی در تجارت جهانی و زنجیره تامین ایفا میکند و توزیع محصولات را در سراسر مرزهای داخلی و بینالمللی تسهیل مینماید. کارگو دارای شرایط، مزایا و چالشها و هزینههای خاص خود است که در تصمیمگیریهای فرآیند ترابری باید مورد توجه قرار گیرد. برای جابه جایی انوع کالا ها و امور مختلف در زمینه حمل و نقل می توانید با مشاورین ما در شرکت حمل و نقل بین المللی آذر ترنسفر در تماس باشید.
بدون نظر